پیشگیری و درمان سنگ کلیه

همانطور که گفته شد دو رکن اصلی پیشگیری از سنگ کلیه، نوشیدن مایعات کافی و داشتن تحرک به اندازه کافی می‌باشد. خوابیدن و نشستن طولانی مدت یکی از عوامل مهم ابتلا به سنگ کلیه است.

البته همواره دقت داشته باشید که نوشیدن مایعات بلافاصله قبل یا بعد از غذا برای معده مضر است. اما فاصله 2 ساعت یا بیشتر، قبل و بعد غذا برای نوشیدن مایعات مناسب است.

یکی دیگر از عوامل پیشگیری، برطرف ساختن یبوست است. همانطور که می دانید یبوست مادر بسیاری از امراض است. اگر سنگ کلیه دارید و به یبوست مبتلا هستید حتما ابتدا مشکل یبوست خود را حل کنید، چراکه یبوست مانع تخلیه کامل ادرار می‌شود.

یکی دیگر از مواردی که امروزه پزشکان بسیار روی آن تاکید دارند مصرف به اندازه نمک، چربی و گوشت است. در این مورد نیز، مصرف بیش از حد نمک و گوشت میتواند در ابتلا به سنگ کلیه نقش داشته باشد.

تاکنون راههای درمانی بسیار زیادی برای دفع سنگ کلیه ذکر شده است که البته همگی درمان گیاهی یا از میوه ها و سبزیجات هستند. از جمله:

- روغن زیتون و آبلیمو در خرد کردن و کوچک ساختن سنگهای کلیه در طولانی مدت بسیار موثر است.

- آب ترب

- شلغم

- جوشانده کاکل ذرت

- تخم خربزه

- دم گیلاس

- پودر سنگدان مرغ

- هندوانه و خربزه

- آب کرفس

- آب اسفناج

- آب پرتقال

- سیاه دانه با عسل

- عرق کاسنی، خارشتر و بهار نارنج

- آب انگور و گیلاس و هلو

- مقل ازرق

- ...

همچنین میتوانید از داروهای گیاهی که در عطاریها به فروش می رسد استفاده کنید. از جمله این داروها قطره سنکل (sankol) است که ترکیب تعدادی از داروهای گیاهی گفته شده در بالاست و در داروخانه ها یافت می شود.

نکته مهم: دقت کنید که همه درمانهای گیاهی در طولانی مدت اثر بخش هستند به این معنی که با خوردن 1 لیوان آب پرتقال سنگ کلیه شما دفع نخواهد شد بلکه باید این درمانها را بسته به اندازه، نوع و محل سنگ حداقل 1 هفته تا 1 ماه ادامه دهید. برای مثال تا 1 هفته هر روز 3 لیوان آب پرتقال بنوشید و میزان مصرف آب را نیز بالا ببرید و هر روز 10 دقیقه طناب بزنید.

درمانهای سنگ کلیه فقط در صورتی جوابگو خواهند بود که همراه با تحرک کافی باشد. اگر نمیتوانید طناب بزنید از یک ورزش مناسب خودتان استفاده کنید. همچنین به هنگام درد و در حین دفع شدن سنگ، گذاشتن کیسه آب گرم روی آن یا قرار دادن کلیه زیر دوش آب گرم میتواند در دفع سنگ، کمک دهنده باشد.

دقت کنید ممکن است درد کلیه داشته باشید و به سونوگرافی بروید و نتیجه آن نشان دهنده هیچ سنگی نباشد، در این صورت دو احتمال وجود دارد:

1- سنگ شما کوچکتر از دقت دستگاه سونوگرافی است و لذا دستگاه سونوگرافی آن را تشخیص نداده است.

2- سنگ قابل توجهی در کلیه شما وجود ندارد اما کلیه شما به محض کم آبی بدنتان به سرعت شروع به ساختن شن (سنگهای بسیار کوچک) میکند و به هنگام حرکت یا دفع شنها شما احساس درد می کنید. در این صورت باید همیشه دقت باشید که مایعات کافی مصرف کنید تا ادرار شما کم و تیره نباشد. بدین وسیله میتوانید از ایجاد یا بزرگ شدن شن‌ها جلوگیری کنید.

تشخیص سنگ کلیه و علت ایجاد آن

سنگ کلیه میتواند علائم متفاوتی داشته باشد از جمله:

- ادرار کدر و تیره 

- وجود خون در ادرار

- درد پهلو و کمر

- تب

- حالت تهوع

- تنگی نفس

- سوزش ادرار یا درد در هنگام دفع ادرار

دقت کنید بسیاری از علائم بالا مانند حالت تهوع، تنگی نفس و تب وقتی رخ می دهند که سنگ شما از جای خود حرکت کند در غیر این صورت، هر کدام از علائم بالا، میتواند رخ دهد یا ندهد حتی ممکن است آنقدر علائمتان خفیف باشد که متوجه نشوید سنگ کلیه دارید. با سونوگرافی مشخص خواهد شد که سنگ کلیه دارید یا خیر. البته بسته به دقت دستگاه سونوگرافی ممکن است سنگهای کوچکتر از 4 یا 3 یا 2 میلی متر در سونوگرافی مشخص نشود. اما اگر در پهلوهایتان احساس درد می کنید و در سونوگرافی سنگی پیدا نشد احتمالا شن ریزه یا سنگهای کوچکی درون کلیه دارید و جای نگرانی نیست. به راحتی می توانید با تغییر روش زندگی این سنگها را دفع کنید.

و اما چرا کلیه ما سنگ می گیرد؟

یکی از مهمترین دلایل، دلیل وراثتی است یعنی اگر در خویشاوندان درجه 1 و 2 شما مبتلایان به سنگ کلیه وجود داشته باشند، احتمال اینکه شما نیز دچار سنگ کلیه شوید بالا می رود. اما روش زندگی مهمتر از وراثت است. مهمترین دلیل ایجاد سنگ کلیه، نوشیدن کم مایعات و عدم تحرک کافی است. چراکه غلظت بالای ادرار سبب ایجاد سنگ در کلیه می گردد، اگر شما این غلظت را با نوشیدن آب و مایعات کافی کم کنید، احتمال سنگ کلیه به شدت کاهش می یابد. همچنین نشستن های زیاد و طولانی مدت یکی از دلایل ایجاد سنگ کلیه است در حالیکه پیاده روی و ورزش یکی از بهترین راههای مقابله با آن است. همچنین مصرف زیاد از حد نمک و لبنیات در تشکیل سنگ کلیه موثر است.

بنابراین اگر به اندازه کافی مایعات مصرف کنید و تحرک کافی داشته باشید انشاءالله از شر سنگ کلیه در امان خواهید بود.

در پست بعدی در مورد درمان سنگ کلیه و پیشگیری از آن بحث شده است.

تجربیات من از سنگ کلیه

یه مدت احساس می کردم توی پهلوهام یه چیز تیز مثل سوزن هست، بعضی وقتها هم حس می کردم کسی با دو انگشتش، پهلوهامو محکم گرفته و رها نمیکنه، گاهی حس می کردم که پهلوهام گرفته و راحت نمیتونم نفس بکشم و ... 

همه اینها احساساتی هستن که در صورت وجود سنگ کلیه ممکنه حس کنید، گاهی هم ممکنه سنگتون اینقدر ساکن سر جاش بمونه که چیزی حس نکنید اما اگر ریزبین باشید حتما متوجه یک گرفتگی در کلیه هاتون میشید.

شاید بپرسید کلیه کجاست؟ دوتا کلیه در دو پهلوی شما قرار گرفتن و بیشتر نزدیک به پشت بدنتان هستند تا جلو، به شکل نگاه کنید تا موقعیت دقیق کلیه ها رو در بدن تشخیص بدید.

یک سال بود که گهگاهی احساس گرفتگی در کلیه هام داشتم. از اونجا که توی فامیلهامون از چند نفر شنیده بودم که سنگ کلیه دارند، حدس زدم که مشکل من هم سنگ کلیه ست. دقت کنید که وراثت در بیماری سنگ کلیه بسیار بسیار تاثیر گذار هست.

به یه متخصص داخلی مراجعه کردم و گفتم من در قسمت کلیه هام درد خفیفی دارم احتمالا سنگ کلیه دارم اما او باور نکرد و گفت سنگ کلیه درد نداره!!! و یه سونوگرافی کامل شکم و لگن برام نوشت، در حین سونوگرافی، دکتر سونو می گفت هیچ مشکلی نداری، چند بار تاکید کردم که من توی کلیه هام درد خفیفی رو احساس میکنم. دکتر دقت بیشتری کرد و بالاخره یه سنگ 4 میلی متری رو پیدا کرد.

بعد از اون به متخصص کلیه مراجعه کردم و راه حل درمانی خواستم. دکتر گفت: هیچ دارویی نیاز نیست و لازم نیست هیچ کاری بکنید. اگر سنگتون بزرگ شد میتونید با لیزر اون رو بشکنید! از این حرف خیلی تعجب کردم. نمیتونستم قبول کنم که باید دست رو دست بذارم تا سنگم بزرگ بشه و بعد هم با هزینه زیاد و با درد و زحمت، اون رو خارج کنند.

دنبال درمان گشتم. داروهای گیاهی زیادی رو پیدا کردم که همگی مدعی بودند سنگ رو دفع می کنند. یکی از اونها رو به نام قطره سنکل (sankol) رو از داروخونه گرفتم و مصرف کردم اما دردم همچنان ادامه داشت. تا اینکه فهمیدم که نوشیدن مایعات کافی و داروهای گیاهی به تنهایی نمیتونن کاری از پیش ببرند بلکه مکمل اونها ورزش هست البته ورزشی مثل طناب بازی که بالا و پایین پریدن زیادی میخواد و میتونه به دفع سنگ کمک کنه.

حدودا بعد از یه هفته که هر روز قطره سنکل میخوردم و طناب می زدم، درد شدیدی در پهلوهام حس کردم که به سمت پایین شکمم کشیده میشد، دردی که نفس کشیدن رو برام مشکل کرده بود. به حموم رفتم و کلیه هام رو زیر دوش آب گرم قرار دادم و مالش دادم. درد کلیه هام کمتر شد و شب خوابیدم. صبح روز بعد دیگه اثری از درد کلیه نداشتم.

هفته بعد به سونوگرافی رفتم و نتیجه این بود که هیچ سنگی نداشتم.